Nowe czasopismo: „Studia i Analizy Instytutu Finansów”

Ukazał się pierwszy numer interdyscyplinarnego czasopisma naukowego „Studia i Analizy Instytutu Finansów”. Publikowane są w nim artykuły dotyczące zagadnień społeczno-gospodarczych, skierowane głównie do doktorantów, pracowników akademickich.

Czasopismo powstało przy współpracy badaczy z różnych dyscyplin nauk społecznych. Nad stroną merytoryczną czuwa Rada Programowa i Kolegium Redakcyjne, z udziałem przedstawicieli środowiska naukowego. Redaktorem naczelnym jest dr hab. Paweł Felis ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. 

Co znalazło się w pierwszym numerze? 

W wydaniu ukazało się sześć artykułów: 

• Agata Maria Górniak: Paradoks Lucasa w napływach kapitału w formie inwestycji bezpośrednich i czynniki odwracające to zjawisko – przykład wybranych gospodarek Europy Środkowo-Wschodniej w latach 2000–2019 

Artykuł bada zależność napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do wybranych gospodarek regionu Europy Środkowo-Wschodniej od stopnia rozwoju gospodarczego i zamożności gospodarki przyjmującej inwestycje – innymi słowy, weryfikuje występowanie tzw. paradoksu Lucasa, który jest krytyką neoklasycznych modeli transferu kapitału i pracy. Badanie sprawdza także, jakie zmienne mogą potencjalnie odwrócić zjawisko. W badaniu wykorzystano panelowe modele ekonometryczne z efektami stałymi. Zgodnie z oczekiwaniami potwierdzono występowanie paradoksu w regionie, a żaden z badanych czynników, pomimo ich statystycznej istotności, nie zdołał zmienić wpływu zmiennej PKB per capita na napływy bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Natomiast włączenie do modeli wszystkich zmiennych spowodowało, że zjawisko paradoksu Lucasa nie występowało (nastąpiła utrata statystycznej istotności zmiennej PKB per capita). 

• Kacper Siwek: Wpływ doboru metod prognozowania dochodów budżetowych na realistyczność wieloletnich prognoz finansowych jednostek samorządu terytorialnego. 

W artykule wskazano na przydatność metod prognozowania dochodów budżetowych jako jeden z warunków realistyczności wieloletnich prognoz finansowych sporządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego w Polsce. Przetestowano wybrane metody prognozowania (metodę naiwną, modele wygładzania wykładniczego, metodę średniej ruchomej oraz modelu trendu liniowego) z punktu widzenia ich przydatności do projekcji dochodów budżetowych, wykorzystując w tym celu średni absolutny błąd prognoz wygasłych (MAPE). Zidentyfikowano te pozycje dochodów budżetowych, które mogą być przedmiotem prognozowania, oraz te, które ze względu na wielkość błędu MAPE nie powinny być elementem procesu prognozowania, ale planowania budżetowego. Dokonano oceny przydatności wskaźnika PKB i CPI do prognozowania dochodów budżetowych za pomocą metody naiwnej.

• Dariusz Firszt, Jakub Gietka: Rozwój i znaczenie sektora dużych przedsiębiorstw w polskiej gospodarce 

Artykuł stanowi próbę diagnozy rozwoju sektora dużych przedsiębiorstw w Polsce w latach 2010–2021 oraz określenia jego znaczenia dla rozwoju gospodarczego. Omówiono w nim kwestie związane z klasyfikacją przedsiębiorstw, przeanalizowano regionalne zróżnicowanie lokalizacji dużych firm, ich wpływ na dochody podatkowe z CIT w Polsce oraz udział w realizowanych w gospodarce procesach innowacyjnych. Z przeprowadzonych badań wynika, że pomimo niewielkiej liczby firm tego typu w ogólnej liczbie przedsiębiorstw mają one istotny wpływ na zatrudnienie, obrót oraz dochody budżetowe. Są bardziej aktywne innowacyjnie niż podmioty z sektora MŚP i generują większość nakładów na działalność innowacyjną, w szczególności badawczo-rozwojową. 

• Przemysław Sałek: Pośrednia i bezpośrednia aktywność PRS przedsiębiorstw z sektora nieruchomości z Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie 

 W 2022 r. istotnie zmniejszyła się liczba realizowanych projektów budowlanych w Polsce, co w konsekwencji może negatywnie wpłynąć na krajową podaż mieszkań i domów w kolejnych latach. Dlatego nie można wykluczyć sytuacji, że na znaczeniu zyska rynek najmu w Polsce, w tym najem instytucjonalny, czyli sektor PRS (ang. private rented sector). PRS to segment rynku najmu, na którym podmiotem wynajmującym mieszkanie jest podmiot instytucjonalny (np. fundusz inwestycyjny, projekty joint venture), a nie osoba prywatna. Celem niniejszego artykułu jest wypełnienie luki poznawczej w zakresie analizy krajowych deweloperów pod względem ich aktywności w obszarze PRS. Przede wszystkim autorowi zależy na ocenie, czy tematyka najmu instytucjonalnego jest podejmowana przez przedsiębiorstwa z sektora nieruchomości, które są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych (GPW) w Warszawie. Wyniki badań wskazują, że większość przedsiębiorstw nie była zaangażowana w projekty PRS. Wykazano też związek między wielkością przedsiębiorstwa (kapitalizacją) a identyfikacją aktywności w obszarze PRS. 

• Apolonia Jaskólska: Wykorzystanie tarczy antykryzysowej przez mikro- i małe przedsiębiorstwa lokalnej branży fryzjersko-kosmetycznej w Polsce podczas pandemii COVID-19 

Pandemia COVID-19 okazała się ogromnym wyzwaniem dla współczesnego świata. Artykuł obejmuje zagadnienia przeciwdziałania skutkom pandemii w wymiarze gospodarczym. Przedstawiono najistotniejsze kwestie dotyczące programów i instrumentów wsparcia dla mikro- i małych przedsiębiorców, branży fryzjerskiej i kosmetycznej w powiatach olsztyńskim i lidzbarskim w województwie warmińsko mazurskim w Polsce. Dokonano oceny wsparcia przedsiębiorców w zakresie łagodzenia negatywnych skutków pandemii. Badanie wykazało, że respondenci korzystali z różnych form wsparcia tarczy antykryzysowej i dzięki niej nie zamknęli ani nie zawiesili działalności gospodarczej. W grupie badanych podmiotów najpopularniejszym instrumentem tarczy antykryzysowej okazały się pożyczki na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności. Z przeprowadzonych badań wynika, że większość ankietowanych przedsiębiorców oceniła działania rządu na poziomie dostatecznym.

• Katarzyna Renik: Dylematy etyczne biegłych rewidentów – systematyczny przegląd literatury 

Celem artykułu jest identyfikacja – na podstawie literatury – dylematów etycznych biegłych rewidentów i ich przyczyn w odniesieniu do ustawowych zasad etycznych. Badanie przeprowadzono przy zastosowaniu metody systematycznego przeglądu literatury z wykorzystaniem analizy bibliometrycznej oraz analizy treści. Na podstawie analizy treści wyselekcjonowanej literatury stwierdzono, iż dylematy etyczne wśród biegłych rewidentów najczęściej występują w zakresie zasad obiektywizmu oraz odpowiednich kompetencji. Źródła tych dylematów często są wynikiem skomplikowanych relacji z klientami, presji, jak również kwestii wynagrodzeń oraz wymagań wobec biegłych. Na podstawie 21 wyselekcjonowanych publikacji dotyczących dylematów etycznych wśród biegłych rewidentów określono lukę badawczą w zakresie badań empirycznych oraz obszary potencjalnych badań w przyszłości. Systematyczny przegląd literatury został przeprowadzony na podstawie literatury polskojęzycznej zbieranej od lipca 2022 roku do końca stycznia 2023 roku. 

Jak uzyskać dostęp? 

Czasopismo dostępne jest w formie drukowanej i elektronicznej. Możesz pobrać je bezpłatnie ze strony internetowej klikając w link.

Jak zostać autorem? 

Doktoranci i pracownicy naukowi, chcący podzielić się badaniami – zapraszamy do współpracy autorskiej. Zgłoszenia przyjmujemy w trybie ciągłym, a teksty do publikacji muszą spełniać wymogi określone na stronie: https://studiaianalizy.infin.gov.pl/informacje-dla-autorow/. 

 Zobacz więcej:

• Powstaje Czasopismo Naukowe Instytutu Finansów