Od 2015 r. trwa w Europie kryzys migracyjny, nazywany przez Komisję Europejską kryzysem uchodźczym. Za jego przyczynę KE podawało konflikty siłowe i destabilizacje w innych niż Europa częściach świata, prześladowania, brak stabilności i ubóstwo.
W 2021 r. na granicy Polski, Litwy i Łotwy z Białorusią, będącej jednocześnie granicą zewnętrzną Unii Europejskiej i granicą strefy Schengen, doszło do nasilenia kryzysu migracyjnego. Jego przyczyną, jak wskazują opracowania, były celowo zorganizowane działania reżimu białoruskiego polegające na wykorzystywaniu migrantów (obywateli Iraku, Afganistanu, Somalii, Tadżykistanu, Syrii) w odwecie za wsparcie udzielone opozycji białoruskiej oraz do wywierania presji na kraje Unii Europejskiej w odpowiedzi na nałożone sankcje.
W Polsce sytuacja ta doprowadziła do wprowadzenia stanu wyjątkowego w województwach podlaskim i lubelskim oraz do podjęcia działań przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej w celu zabezpieczenia granicy państwowej i UE poprzez budowę fizycznej zapory. Prezydent RP podpisał Ustawę z dnia 29 października 2021 r. o budowie zabezpieczenia granicy państwowej, która weszła w życie 4 listopada 2021 roku.